Nieuwsbrief 1


Mei 1992

Charta 91 neemt de handschoen op
Charta 91 is:
Charta 91 heeft twee soorten werkgroepen:
De nieuwsbrief, een nieuwe gazet
uit de werkgroepen
Uit de regios
Kalender
Speakers Corner : Over volkseigen cultuur
1965

Download

Charta 91 neemt de handschoen op

Eric Corijn

Voor velen van ons was de verkiezingsuitslag van 24 november dermate schokkend dat we er zelf iets wilden aan doen. Zelf, omdat de verzieking ons te ernstig leek om de genezing over te laten aan de machtsstructuren die een deel zijn van het probleem. Enkele maanden later is het tij nog niet gekeerd. De nieuwe regering is meer begaan met miljardenbezuinigingen dan met echte sociale maatregelen. Wel is er een tegenbeweging op gang gekomen. Daardoor ziet de lucht er al iets kleuriger uit dan op zwarte zondag. In Vlaanderen is CHARTA 91 een feit. Met drie op 30 november, met 120 op 15 december, met meer dan duizend op 8 februari en vooral, met enthousiasme in overschot.


Niet enkel tegen racisme betogen

Onze eerste opdracht was van de betoging van 22 maart een succes te maken. In samenspraak met de organisatoren hebben we ons steentje bijgedragen, eerst op 8 februari, dan via Saint Amour, een aantal persberichten, theeschorten en paginagrote kranteadvertenties met honderd bekende Vlamingen. Het werd een prachtige manifestatie die duidelijk aangeeft welke waarden centraal moeten staan. Wij willen een multiculturele samenleving met meer gelijkheid en meer kwaliteit, zonder uitstoting en haal. Die waarden werden uitgedragen door de jeugd, vrolijk en gezellig ongedisciplineerd, met zoveel meer enthousiasme dan de traditionele organisaties voor wie mobiliseren en motiveren steeds moeilijker wordt. Dat was het duidelijk signaal van 22 maart. Meer nog dan het pietluttig dispuut over het precieze aantal betogers en belangrijker dan de duiding die het BRT-journaal aan het Vlaams Blok overliet.
Zwarte zondag moet ons geen doemdenken opleggen. Extreem-rechts blijft een minuscule groep die in zondags pak en met platte demagogie meelopers aantrekt die niets van doen hebben met de traditionele politiek. Door de aandacht van de media en de politieke onzorgvuldigheid is het hun programma dat nu op de agenda staat. En dat is het echte gevaar. Dat de ideologie van de haat wordt gebanaliseerd, dat ze een plaats krijgt in het spectrum van de democratische alternatieven. Vandaar onze eerste doelstelling. De streep -charta in het Arabisch-moet duidelijk worden getrokken. We zijn ervan overtuigd dat de meerderheid van de bevolking geen simplistische en ondemocratische oplossingen wil. Voor geëmmer over het zogenaamde migrantenprobleem en de groeiende onveiligheid is bij ons geen ruimte. Wij willen dat niet de waanbeelden maar wel de fundamentele samenlevingsproblemen een plaats krijgen op de politieke agenda.


Een gezonde democratie

Charta 91 zoekt niet alleen een discussie over de symptomen van de crisis, maar vooral over de dieperliggende professen. Volgens ons bevinden die zich zowel op hel politieke. op het sociaal-economische als op het culturele vlak. Politiek moet opnieuw geloofwaardig worden en dat kan alleen als de democratie de bevolking echt bij het beleid betrekt. Openbaarheid van bestuur-een betere rechtsbedeling- meer kwaliteit voor het politieke bedrijf en nieuwe initiatieven voor rechtstreekse zeggenschap en controle zijn maar enkele noodzakelijke stappen in die richting. Ook de partijen, de grote sociale organisaties en de grote bedrijven zullen grondig moeten veranderen in de richting van openheid en discussie over hun beleid.
Het kan niet worden geloochend dat het sociaal-economisch beleid van de jaren '80 meer ongelijkheid heeft voortgebracht. Is er soms geen hand tussen de massale werkloosheid, de huisvestingsproblemen, de nieuwe armoede en de toenemende onverdraagzaamheid'.'' Of tussen de proteststem en de malaise in hel onderwijs, in de gezondheidszorg, in het sociaal cultureel werk en in het wetenschappelijk onderzoek:' En moeten we de beleidmakers dan niet vragen dat ze zich prioritair gaan bezig houden met het wegwerken van dat ongenoegen? En wat met het cultuurbeleid? Zijn de consumptie-, de spelletjes- en de reclamecultuur de enige leidraad? Laten we die verloedering moedeloos aan ons voorbij gaan?
Charta 91 legt een directe band tussen de dreigende groei van extreemrechts en het algemene politieke, sociale en culturele klimaat.
We willen daarom werken in een drievoudig perspectief.

  1. Geen recepten maar een grondige discussie in duidelijke politieke termen.
  2. Een volgehouden actie, omdat we niet durven hopen op een snelle ommekeer.
  3. Een onafhankelijk netwerk van individuele burgers.


De daad bij het woord

Het is natuurlijk sneller gezegd (en geschreven dan gedaan. Maar daarin ligt precies de uitdaging. We hebben al bewezen dat een netwerk van individuen kan. Zo is de bijeenkomst van 8 flebruari tot stand gekomen. Zo zijn al verschillende Charta-iniliatieven van de grond gekomen. Zo werden meer dan 400 mensen betrokken bij de start van de werk groepen. Die start moet nu worden omgezet in volgehouden actie. In voortdurende waakzaamheid We houden de streep in het oog om de sluipende aanvaarding van het uitsluitingsdiscours tegen te houden. We aanvaarden niet langer de automatismen van een maatschappelijk model dat enerzijds het "democratisch tekort" niet langer kan loochenen en ons anderzijds met een nieuwe dreiging van extreem rechts opzadelt.
Charta 91 biedt dus een forum voor mensen uit verschillende sociale milieus die vanuit hun specifieke invalshoek een bijdrage willen leveren tot een ommekeer en tot het herstel van een politieke cultuur die gericht is op vrijheid, gelijkheid en solidariteit.
Hieraan wordt gewerkt in de vele werkgroepen waarover deze eerste eerste nieuwsbrief verslag uitbrengt Verder ook in acties en openbare discussies.
Zo werd al aangekondigd - en sommige excellenties hebben al verklaard te willen meewerken - dat we op 22 november 1992, een jaar na de verkiezingen, de overheid zullen uitnodigen op een hearing. In een rechtstreeks debat zullen we de politici vragen wat ze hebben ondernomen om het onzalige tij te keren.
Tussen nu en dan verdwijnt Charta 91 echter niet uit het nieuws. De tegenstroom zal te zien en te horen zijn in de media, op die zomer-festivals, in debatten en acties.
Een democratie heeft actieve en mondige burgers nodig. Daaraan willen we werken. Wie zich opwerpt als overheid moet ook instaan voor een zindelijk en open politiek klimaat en voor een rechtvaardig sociaal-economisch beleid. Pas dan kan het mensonterend Blok van uiterst rechts smelten als sneeuw voor de zon. Doen!

Top

Charta 91 is:

  1. een netwerk van individuele burgers.
    Doe eraan mee in lokale netwerken, op info- en discussieavonden, in de eigen instelling, in acties.
  2. een manifest.
    Verspreid, publiceer en bespreek onze basistekst. leg hem voor ter ondertekening en geef namen en adressen door aan het secretariaat.
  3. een individuele standpuntbepaling en engagement.
    Burgers nemen opnieuw het woord, zeggen en schrijven wat stoort, verzetten zich tegen het banaliseren van een haatdiscours, ijveren voor spreekrecht, bevechten waardenloosheid, nemen deel aan openbare discussies, sturen hun mening naar de pers.
  4. een forum.
    thema-werkgroepen kunnen informatie en meningen worden uitgewisseld, kunnen ervaringen en eisen tot maatschappelijke thema's worden uitgebouwd.
  5. een waakhond, een spreekbuis en een instrument voor actie.
    initiatieven, acties en campagnes een stem laten horen voor een nieuw politiek klimaat.

Top

Charta 91 heeft twee soorten werkgroepen:

De regionale groepen vormen een lokaal netwerk voor individuen en initiatieven om
- Charta 91 verder uit te bouwen
- lokaal op te treden als kritisch burgerforum.
Een provinciaal secretariaat zal instaan voor de coördinatie van de lokale groepen.

De themagroepen kunnen een tweevoudig doel hebben. Ze kunnen een bepaald onderwerp bestuderen als voorbereiding op een standpuntbepaling en ze kunnen een groep (vak)mensen bij elkaar brengen om in een bepaalde sector de waarden uit te dragen waarvoor Charta staat.

Daarnaast zorgt een maandelijkse open vergadering voor de centrale coördinatie en planning. Een redactieraad is verantwoordelijk voor de uitgave van deze nieuwsbrief.

Top

De nieuwsbrief, een nieuwe gazet

Tine Van der Eecken

Echt origineel kan je de nieuwsbrief bezwaarlijk noemen, Geen club, kring of koepel die- aan de drang van "het orgaan" kan weerstaan. Charta 91 heeft wel een hele goeie reden om althans met die ene stroom mee te varen. We zijn immers een netwerk van individuele burgers. En dat netwerk is snel aan het groeien. Willen we de draad van de vele initiatieven niet kwijt geraken, dan moet iedereen die zich bij Charta 91 heeft aangesloten ook op de hoogte blijven van wat er zoal gebeurt. En wie nog geen onderkomen heeft, vindt in het uitgebreide menu van nationale, regionale en sectoriele groepen en doelgroepen beslist zijn keuze.
Hoeft het nog gezegd dat alle vergaderingen van Charta open zijn? De kalender, die volledigheid nastreeft, en de lijst mei contactpersonen zijn bedoeld om resterende twijfelaars te helpen. De nieuwsbrief, en vooral dit eerste nummer, wil ook een aanzet zijn om onze ideeën meer bekendheid te geven. Dank zij onze aanwezigheid op 22 maart en onze theeschorten is inmiddels wel bekend dat we bestaan, maar wat we nu concreet willen doen is nog niet voor iedereen zo duidelijk. Vandaar.
Tenslotte zou Charta Charta niet zijn mocht het zijn bescheiden blad niet openstellen voor alle meningen en ideeën die kunnen bijdragen tot een consstructieve aanpak en een kentering van het onzalige tij.
U krijgt ons elke maand in de bus. Gratis. Aangezien het blad bedoeld is- als bïndmïddel tussen al wie zijn hart aan Charta heeft verpand, zou het pervers zijn daar een prijs op te plakken. Wat niet wegneemt dat de Nieuwsbrief natuurlijk wel iets kost. We doen daarom graag een beroep op uw aangeboren zin voor realiteit en stellen U het nummer 001 -2298686-56 voor als veilig onderkomen voor uw eenmalige bijdrage of bestendige opdracht.

Top

uit de werkgroepen


werkgroep burger en politiek

Piet Bulteel

Langzaam maar zeker begint Charta 91 vaste vorm aan te nemen. De werkgroep burger en politiek doet daar volop aan mee.
Het blijft evenwel een moeizaam zoeken. Niet alleen om de oorzaken op te sporen van het heersende ongenoegen, maar ook om tot een eigen(zinnig) initiatief te komen. De werkgroep wil zich niet beperken tot het opsommen van concrete problemen. Alles hangt immers af van de context waarin een en ander wordt geformuleerd. Ons werkdomein proberen we af te bakenen vanuit een zeer concreet perspectief, met name ons engagement als burger.
We gaan uit van twee vragen:

  1. Hoe zit onze democratie in elkaar en hoe functioneert ze?
  2. Hoe worden wij als burgers geconfronteerd met de overheid en hoe nemen we deel aan het overheidsgebeuren?

Met het antwoord op deze twee vragen kunnen we concrete eisen stellen om de participatie van de burger te bevorderen en te verbeteren.
Het belang duiden van de politieke realiteit blijft een moeilijke opgave. De politiek is immers de instantie die alles moet coördineren. Binnen de leefwereld van de burger wordt het politieke bedrijf vertaald in de contacten met de overheidsinstellingen. Hoe de burger denkt over de politiek, wordt daarom grotendeels bepaald door de manier waarop de administratie, de sociale instellingen, de rechtbanken en de repressieapparaten (leger, rijkswacht en politie) werken. Het is voor ons evenwel onmogelijk op al die aspecten in te gaan. Ze helpen ons wel het belang van bepaalde. vragen in te schatten. Wat betekent openbaarheid van bestuur? De democratische macht van de individuele burger (stemplicht)? Ken efficiënte rechtsbedeling? Integratiebeleid voor kansarmen en migranten?
Om een antwoord te zoeken op de meest prangende vragen, werden drie doelgroepen gevormd:
a) de rechten van migranten,
b) het functioneren van de democratie
c) de rechtsbedeling.

Op die manier proberen we een referentiekader uit te werken waarin de concrete problemen precies kunnen ingeschat worden. Het moet ons in staat stellen een soort blunderboek te maken dat we kunnen omzetten in concrete beleidslijnen. Zo hopen we ook tegemoet te komen aan de vraag naar meer informatie en naar meer democratische oplossingen.
Het wordt niet de kortste of gemakkelijkste weg, maar wel de duurzaamste.


werkgroep onderwijs en vorming

Eric Corijn

Niet iedereen die had ingeschreven voor de werkgroep was aanwezig op de eerste vergadering. Dat had wellicht te maken met de vergaderplaats, Antwerpen, want daar kwamen dus niet zo geheel toevallig de 40 aanwezigen vandaan, zowat een kwart van het totaal. Het waren ook vooral mensen uit het onderwijs. Toch blijft het de bedoeling om te werken voor de hele onderwijs- en vormingssector, omdat die niet van elkaar kunnen losgekoppeld worden als we nadenken over socialisatie.
In de discussie werd duidelijk dat Charta 91 zich op verschillende niveaus nuttig kan maken. Mensen die zich willen verzetten tegen het bijna onopgemerkte binnensluipen van het racistisch gedachtengoed in de scholen, kunnen best wat morele en materiële steun gebruiken, zoals informatie en lesmateriaal. Georganiseerd per regio, instelling of vakgebied. Er kan ook gewerkt worden aan een Charta-jeugdgroep met leerlingen. En er kan nagedacht worden over toekomstgerichte beleidsvragen. Op korte termijn wil de werkgroep iets doen aan lesmateriaal en sensibilisering, op langere termijn wordt gestreefd naar een mentaliteitsverandering.
Wil men iets veranderen in dit land, dan moet er geïnvesteerd worden in onderwijs en vorming. Daarvoor is meer geld nodig. En moet het geld beter gebruikt worden. Kortom, grens- en netoverschrijdend werk voor de boeg. Charta 91 kan hier en daar al bijdragen tot samenwerkingsverbanden. Op 23 mei komt de volledige thema-groep voor een studiedag bij elkaar. Er zal verslag worden uitgebracht door de vier doelgroepen:
a) inhoud, programma's, lesmateriaal:
b) jongeren en sensibilisering:
c) deontologie van leraar en vormingswerker, en
d) een geïntegreerd beleid .


werkgroep media en communicatie

Frank Van Impe

Het was bitter koud in het Zuiderpershuis voor de eerste vergadering van onze werkgroep. Hartverwarmend daarentegen was de vrij grote opkomst van "mediastrategen", wat voor een grote en bonte verscheidenheid aan drijfveren en visies zou zorgen.
Op die eerste vergadering hebben we dan ook niet meer kunnen doen dan iedereen even aan het woord laten om zijn verwachtingen en bedoelingen te uiten. Daar kwamen wel twee krachtlijnen duidelijk uit naar voor. Hoe kan de werkgroep zo snel mogelijk een waakhondfunctie vervullen om te vinger te leggen op de zere plek in ons mediabestel? De scoringsdrang wint het maar al te makkelijk van deontologie en ethiek. En hoe kan Charta 91 een gepaste mediastrategie ontwikkelen als antwoord op de slogantaal en de handig verpakte demagogie? Een strategie die de gewenste "andere mediacultuur" daadwerkelijk in zich draagt? De verdomde theeschorten en de bekende-vlamingen-advertentie zorgden op die eerste vergadering al voor ongenoegen, en op de tweede bijeenkomst bleken ze een ware bron van ergernis te zijn. Hoe geloofwaardig is Charta in het bepleiten van een nieuwe mediacultuur als het zelf de platgetreden paden gaat bewandelen? Was het de barre kou die onze werk groep in aantal halveerde of diende de koelkast te worden aangevuld? Op die tweede bijeenkomst werd het hoe dan ook een verhitte discussie over hoe een en ander met elkaar kan worden verzoend.
De waakhond willen we gevaarlijk doen grommen, zoveel staat vast. De heren en dames journalisten wezen gewaarschuwd. Het is de bedoeling zesmaandelijks een verslag op te stellen met voorbeelden van hoe het niet moet en hoe het wel kan.
Het antwoord op de tweede vraag naar de strategie lag niet zo eenvoudig. Wat kan Charta doen om de pulp, de demagogie en de tirannie van de vlotte vorm een halt toe te roepen? En vooral, hoe bereik je de mensen waar het allemaal om te doen is, de echte en latente Vlaamsblokkers?
We zijn er nog niet uitgekomen. Dat hoeft ook niet in een vergadering over zo'n complexe materie Dat de discussie in volle openheid werd ge voerd is zeker een bewijs dat Charta kan zijn wat het wil zijn, een forum waar iedereen zijn allerindividueelste inzichten kwijt kan. Zo en enkel zo kunnen we een krachtdadige vuist maken tegen de terreur van de vlotheid en tegen de verbale bulldozers die niets dan leegte, banaliteit en simplisme achter zich laten.


Werkgroep cultuur

Josiane kisteman

Door een administratief schoonheidsfoutje waren helaas niet alle 150 kandidaten voor de werkgroep uitgenodigd. Maar bij de aanwezigen bestond alvast geen twijfel over wat het hoofddoel moet worden. Wij willen zo veel mogelijk acties op het getouw zetten, stimuleren en coördineren, ten einde het racisme en de verrechtsing tegen te gaan. En hoe meer mensen, hoe meer mogelijkheden. Met tentoonstellingen van foto's, schilderijen en tekeningen, met straat- en ander toneel kunnen bestaande wantoestanden worden aangeklaagd. Ze zijn ook nuttig om vooroordelen en onbegrip uit de wereld te helpen.
Daarnaast kan ook een theoretische benadering van het waarom van 24 november niet uit de weg worden gegaan. Tussen black is beautiful en black is bad, tussen Grote Kunst en volkskunst, tussen friet en couscous. tussen een foulard op je hoofd of een foulard om je hals, gaapt telkens een wereldbrede kloof waarin haat een bedding vindt. De sociaal-culturele antropologie kan zeker helpen om bruggen te slaan. We beginnen ook best bij onszelf en onze directe buren, want kijken en luisteren naar wat "anders" is, is vaak minder evident dan het lijkt.
Een voorstel om een twee-sporenheleid Ie volgen, een voor de theorie en een voor de praktijk, kan bij iedereen genade vinden. De nieuwsbrief kan helpen om te vermijden dat ook lus sen die twee een afstand gaat groeien. In de "passieve" werkgroep wil men lid beleid onder de loep nemen zoals het podiumdecreet, het statuut van de kunstenaar en dies meer. De actievelingen denken, zoals het hoort, aan actie. Aan cabaret bijvoor beeld, om te lachen met het racisme. Of aan straattoneel. waarmee men in het hol van de leeuw kan kruipen en in "Blokwijken" een .ander geluid dan enkel gebrul kan laten horen. Gegadigden wordt gevraagd y.zich met spoed te melden. De werkgroep "praktijk" moet ook nagaan wat er 1eeft aan culturele initiatieven bij de migranten zelf en proberen hen bij het werk te betrekken .
Tenslotte wil de werkgroep een bij drage leveren tot de hearing van 22 november, waarop politici en beleidmakers aan de tand gevoeld zullen worden. Er wordt daarom gedacht aan een soort "schaduwkabinet". hoewel de term wat pijn doet aan cultuurgevoelige oren Rond dit. politiek gebeuren wil Michel Morantin ook een culturele happening.
De voltallige werkgroep komt weer samen op 30 april om 20 uur in de Stadsschouwburg in Antwerpen (ingang Meistraat).


Een werkgroep in de stijgers : stadsvernieuwing

Stadsbesturen moeten het tegenwoordig hebben van prestigieuze en vooral snel uit te voeren bouwprojecten. De preëlectorale stoom op de ketel van 1994 is daar natuurlijk niet vreemd aan. Na jaren van inertie en verloedering is er plots behoefte om zich te bewijzen. Daarom wordt ook eerst het imago van de beleidmakers zelf opgekrikt. Antwerpen wordt in 1993 culturele hoofdstad van Europa. De verwoede pogingen om uit te leggen dat het met Stad aan de Stroom en hel Eilandje om "sociale" stadsvernieuwing gaat, spreken boekdelen.
En stilletjes hoopt men dat de burger is vergeten dat juist daarvoor de Koninklijke Stapelhuizen moesten wijken. Brussel wordt bedolven onder eurobeton, terwijl de binnenstad leegbloedt.
Gent krijgt zijn URBIS-mastodont,ondanks jaren van algemeen protest. Tot overmaat van ramp wordt aan de overkant van 't Zuid een nieuw megalomaan stadhuis neergepoot. In de waardevolle Gentse binnenstad slaan projectontwikkelaars grote gaten voor luxe-hotels en kantoorgebouwen. Het historisch erfgoed wordt tot puin herleid onder druk van het kapitaal. De structuurplannen en de plannen van aanleg worden bewust vertraagd of aangepast, zodat de burger geen enkele controle meer heeft op deze "stadsvernieling".
Wellicht onderschatten we de macht die de projectontwikkelaars en de grote bouwondernemingen de laatste tien tot vijftien jaar hebben opgebouwd. Echte inspraak heeft de burger niet meer, omdat zijn bezwaarschriften zo niet wettelijk dan toch feitelijk achter de schermen en op hoog niveau worden ontkracht. De basisgroepen die vroeger controleerden en bijstuurden zijn zo goed als uitgestorven. Het grootkapitaal heeft nu eenmaal betere instrumenten en meer middelen.
Dat de sociale woningbouw nog nauwelijks aan bod komt, hoeft geen betoog. Gent heeft blijkbaar geen boodschap aan geslaagde renovatieprojecten zoals de Stuyvenbergwijk in Antwerpen. Er blijft zodoende een groot tekort bestaan aan betaalbare huurwoningen, zeker in het licht van de nieuwe huurwet. Dat wrijvingen in volkswijken tussen Belgen en gastarbeiders voor een deel met deze belabberde huisvesting en hel slechte woonklimaat te maken heb ben, is blijkbaar nog net tot de politici doorgedrongen.
Vlaanderen heeft 150 herwaarderingsgebieden, maar van de 25 miljard die hiervoor beschikbaar is, werd nauwelijks 10% toegekend. Gearriveerde architecten, vastgoedmakelaars projectontwikkelaars en grote bouwondernemingen halen hun neus op voor klein schalige ingrepen en kleinschalige winsten. Men kan zich soms niet van de indruk ontdoen dat sommige stadsvernieuwingsplannen deze heren op het lijf geschreven zijn. De diensten voor stedebouw en monumentenzorg worden in toenemende mate buiten spel gezet.
Tegen de gemeenteraadsverkiezingen vab 1991 zijn gecoördineerde acties nodig om tegen dit machtsvertoon in te gaan. De werkgroep stadsvernieuwing van Charta 91 roept alle individuen, buurt-en maatschappelijke werkers. inspraakgroepen en wijkcomités op zich per stad te organi seren. We plannen een eerste contactvergadering in Gent op donderdag 7 mei om 20 uur in Trefpunt, bij Sint .Jacobs 18..

Top

Uit de regios


Antwerpen boven ...

Agnes Hollanders

Op 24 november ging Antwerpen over de schreef en een geschrokken bevolking merkte dan het 25% voor 15 was. Nergens is het schrikbeeld van de vijand zo duidelijk geworden als in de stad aan de stroom.
Het is dan ook begrijpelijk dat het uitgangspunt van Charta, met name afzien van uitdrukkelijke confrontatie, hier tot een boeiende gedachtenwisseling leidt. In het zog van deze discussie ontstond de idee van een "chartismus", een omgedoopte variant van de catechismus, met vragen en antwoorden om racistische vooroordelen te weerleggen. We zullen daarvoor contact opnemen met de plaatselijke migrantenorganisaties. zoals Borgerhout Beter Bekeken Antwerpen Open Stad. Vitamine W...
Om vlug en efficiënt met elkaar contact op te nemen wordt een telefoonkettingsysteem (what's in a kettingword ?) uitgekiend. Iedereen was het er wel over eens dat we zoveel mogelijk moeten vermijden het werk van anderen nog eens over te doen. Een goede doorstroming van de informatie tussen alle groepen en werkgroepen is daarom een must. De nieuwsbrief kan daar bij zeker helpen.
Antwerpen zou Antwerpen niet zijn als we er al niet meteen waren ingevlogen. Een week later bewees de telefoonketting haar nut. We stonden met zo'n veertig mensen op de Groenplaats om met pamfletten, bordjes en badges onze solidariteit te betuigen met de punkers die een week eerder hadden kennis gemaakt met de harde hand van de politie, Burgemeester Cools had immers geoordeeld dat ze het "stadsbeeld verstoorden". Op een van onze kleine maar strategisch opgestelde bordjes hadden wij onze visie samengevat. Om een stadsbeeld te kunnen verstoren moet het er eerst zijn.
We hadden de smaak te pakken. Op 19 maart vergaderden we voor de tweede keer. nu met zo'n dertig, grotendeels andere mensen. Er kwamen enkele ludieke voorspellen ter sprake. Wat denken we van een vrije radio, van miljoenen brieven naar Dehaene, van vervelende vragen op het dienstbetoon van plaatselijke politici? Het werd een levendige discussie, waarna een ideetje bleef bovendrijven, dat van de "chartismus". Hierbij wezen alle lezers van de Nieuwsbrief uitgenodigd hun suggesties op te sturen naar Peter Daneels, Steenhouwersvest 59 in 2000 Antwerpen.


... hoewel Gent de spits afbeet ...

Tine Van der Eeeken

Geen open deuren inslaan, wel een plooibaar instrument zijn voor bestaande initiatieven. Als het kan, en waar nodig een gat vullen. En vele ideeën samenbrengen. Kort na 8 februari staken de Gentenaars de koppen bij elkaar en deden dat enkele weken later nog eens over.
Opvallend is vooral dat het een heel heterogeen gezelschap is. Mensen met de meest uiteenlopende achtergrondnd en boven dien erg gemotiveerd om iets te doen.
De verwachtingen zijn al even uiteenlopend. Sommigen pakken meteen uit met een concreet actieplan, anderen komen luisteren hoe ze kunnen helpen. En nog anderen komen gewoon kennis maken.
Dat orde en structuur op deze eerste vergaderingen niet altijd de bovenhand kregen, zal niemand verbazen. Het "netwerk van individuele burgers" wordt. geboren in lichte chaos., zeker als iedereen wel het doel maar niet meteen het juiste middel aan te bieden heeft om "het onzalige tij te keren". Dat de identiteit van de groep nog niet vast omlijnd is, kan sommigen teleurstellen, maar kan ook als sterkte worden gezien.
Blijkbaar zijn we zodanig gewend aan vaste structuren en vooropgestelde korte-, lange-en middellange-termijndoelstellingen dat velen vergeten dat een netwerk bestaat uit veel verschillende schakels en dat ieder voor zich moet uitmaken wat hij of zij kan doen in één van de voorlopig eindeloze reeks groepen.
Aan een paar concrete voorstellen wordt alvast gewerkt. Een werkgroep stadsvernieuwing wil zich bezig houden met de negentiende-eeuwse gordel en het woonbeleid van de stad. "Mon oeil" stelt ten toon in Sint- Marchariuswijk en wil daar buurtgerichte initiatieven bij betrekken. Eind april organiseren de studente neen Charta-avond in de Blandijn. Ze willen er Charta meer bekendheid geven en de aandacht vestigen op de poisite van allochtone en minder gegoede studenten.
Met acties rond buurtwerking en concentratiescholen wwillen ze ook niet-studenten bereiden. De groep “Alert” wil met argusogen het stadsgebeuren volgen om gezonde initiatieven in de kijker te plaasen en de minder fraaie over de hokel te halen.
Een plaatselijke groep van Charta in Merelbeke is druk doende met een info-campagne en het uitstippelen van een strategie voor de gemeenteraads verkiezingen.


... en Brussel ook Frans wil gaan.

Eric Corijn

Op donderdag 26 maart werd een eerste lokale vergadering in Brussel belegd met ruim 50 mensen. Die eerste gedachten-wisseling leidde tot drie werkgroepen; enkele initiatieven en een nieuwe afspraak. Een echte start dus. Eenvoudig werken wordt het niet.
In Brussel moet nog heel wat gebeuren wil de stad uitgroeien tot een echte multiculturele hoofdstad. Migrantenproblemen ? Dan toch niet alleen met mensen uit de Maghreblanden. Chauvinisme ? In het centrum van het Vlaams-Waal gehakketak. Gebrek aan beleid ? Hoe kan het ook anders met 19 burgemeesters die hun dorp als privé-territorium beschouwen en waar geen enekle controle mogelijk is op het Europese geknutsel. Charta 91 kan hier dus niet anders dan multicultureel en meertalig werken. Vandaar ook de aangename aanwezigheid van een Franstalige delegatie, een groep die al op 10 maart met een veertigtal mensen bijeengekomen was om te zien hoe Charta 91 ook in het Frans tot leven kan komen. De discussie wordt voortgezet op 2 april en moet bijdragen tot die van beide kanten gewilde meertaligheid.
Brussel maakt zich overigens geen illusies. Extreem-rechts is hier met scores van 10 % al veel te sterk. Weliswaar versnippert! tussen het "eigen volk eerst" van een separatistisch Vlaams Blok en het "notre peuple d'abord" van een Belgicistisch Front Nationale maar toch één in vreemdelingenhaat en onverdraagzaamheid. Een sluipend gif dat zijn weg heeft gevonden naar de traditionele partijen en instellingen., niet het minst hij de politie. (Genoeg redenen dus om in het verzet te gaan.
Er werden drie werkgroepen gevormd. De eerste zorgt voor de verdere uitbouw van het Charta-netwerk, met groepen in de universiteiten, hij de BRT en in de artistieke wereld. De tweede verzamelt gegevens over het stadsgewest en presenteert tegen volgende keer een politiek-sociaal-culturele kaart. De derde groep denkt aan acties, ingaan tegen het oneigenlijk en partijdig gebruik van de identiteitscontroles., de Europese Gemeenschap aanspreken over de ondemocratische beslissingen die ons leven bepalen., contact opnemen niet die migrantenorganisaties en steun geven aan initiatieven als "Brussel gekleurd" op 17 mei, een actie tegen de volgende voetbalderby tussen Anderleeht en Molenbeek in het teken van de verdraagzaamheid... Veel hangt af van de respons in Franstalige kringen. Daarover volgende keer meer.

Top

Kalender


Regionale werking


Antwerpen

donderdag 23 april om 20.00u in De Vagant, Reynderstraat, Antwerpen.


Brabant

woensdag 29 april om 19.30u in Trefcentrum De Markten, Oude Graanmarkt 5, Brussel.


Oost-Vlaanderen

Gent - dinsdag 28 april om 20.00u in De Veneziana, Geldmunt 6, Gent.

Gent - dinsdag 21 april om 20.00u regionale doelgroep "Alert", Clarissenstraat 11 , Gent.

Gent - donderdag 30 april om 20.00u informatieavond over Charta 91 aan de universiteit, Blandijnberg, Auditorium E, Gent.

Merelbeke - woensdag 22 april om 20.00u, Valleiweg 3, Merelbeke.

Sint-Niklaas zaterdag 9 mei om 10.00u in de Stadsbibliotheek van Sint-Niklaas (datum onder voorbehoud).


Limburg

Hasselt : zie volgende nieuwsbrief.


Stuurgroep Charta 91

De Stuurgroep vergadert op zaterdag 25 april om 14.00u in De Veneziana, Geldmunt 6, Gent.


Nieuwsbrief Charta 91

De algemene vergadering voor de Nieuwsbrief gaat door op woensdag 29 april om 20.00u in Hotsy Totsy, Hoogstraat 1, Gent.


Werkgroepen


Cultuur

Cultuurbeleid
woensdag 6 mei om 20.00u in Trefpunt, Bij Sint-jacobs 18, Gent.

Cultuurprojecten
donderdag 30 april om 20.00u
in de Stadsschouwburg van Antwerpen.

Coördinerende vergadering Cultuur
maandag 18 mei om 20.00u
in de Stadsschouwburg van Antwerpen.


Media en Communicatie

De werkgroep Media en Communicatie komt samen op zaterdag 2 mei om 14.30u in 't Hart van Antwerpen, Wolstraat, Antwerpen.


Onderwijs en Vorming

Inhoud programma's en lesmateriaal
woensdag 6 mei om 20.30u
in de kelder van De Vagant, Reyndersstraat, Antwerpen.

Jongeren en sensibilisering
woensdag 29 april om 20.00u
in AKO, Pacificatiestraat 34, Antwerpen.

Onderwijsbeleid
woensdag 22 april om 20.00
in het Cultureel Centrum van Berchem, hobbyzaal.

Deontologie van leraar en vormingswerker
woensdag 6 mei om 20.00u
in het Multatulitheater, Lange Vlierstraat 5, Antwerpen.

Coördinerende vergadering Onderwijs en Vorming
zaterdag 23 mei
(zie volgende nieuwsbrief).


Burger en Politiek

Rechten van Migranten
(zie volgende nieuwsbrief of contactpersoon)

Functioneren van de democratie
woensdag 13 mei om 20.00u
in Elcker-lk Antwerpen, Consciencestraat 46, en op woensdag 27 mei om 20.00u in Elcker-lk Gent, Gewad 5. (beide onder voorbehoud)

Rechtsbedeling
zaterdag 25 april 11.00u,
Belgiëlei 15 B, Antwerpen.

Coördinerende vergadering Burger en Politiek
zondag 31 mei van 14.00u tot 17.00u
in het Klein Raamtheater, Lange Gasthuisstraat 26, Antwerpen.


Financien

De werkgroep Financiën vergadert op maandag 18 mei om 19.00u in Trefcentrum De Markten, Oude Graanmarkt 5, Brussel.


Stadsvernieuwing

Contactvergadering Stadvernieuwing donderdag 7 mei om 20.00u in Trefpunt, Bi| Sint-jacobs 18, Gent.

Top

Speakers Corner : Over volkseigen cultuur

Willem Verbanck

Cultuur heeft macht en moet dus worden aangepakt. Tenminste, volgens de Vlaams-nationalistische ultra's. Zo stellen ze in de Antwerpse provincieraad: "geen subsidies aan instellingen die cultuur misbruiken om. het eigene af'te breken en het vreemde op te hemelen", "Antwerpen '93: hier spreekt men Nederlands", "Vlaanderen aan de Vlamingen". Mag Vlaanderen dan geen kruispunt van Europa zijn? Trouwens, wat is "vreemd" en wat is "volkseigen"? Wat is "Nederlands" of "Vlaams", en wat is "Engels" of "anderstalig"? Wat is integratiebevorderend en wat niet?
Neem nu de culturele agenda van een willekeurige krant op een willekeurige dag, 24 februari zeg maar. Wat brengt het theater? "Van de brug af gezien" van Arthur Miller, over Italiaanse migranten. Niet subsidieerbaar? David Mamet, te Engels? En "L'Alouette" van Anouilh, te Frans? Turks poppenspel te Turks? Pessoa te Portugees? .4 propos, mag Europalia nog wel?
Wat doen we met een voordracht over niet-westerse literatuur? Niet subsidieerbaar? Mogen we niets weten over de Egyptische Nobelprijswinnaar leeterkunde ? Een voordracht ovde Islam ? Verwerpelijk? Een diamontagc over C.ompostela? Te vreemd? Werd het christendom niet uit een vreemd land Ingevoerd?
Er zijn natuurlijk ook zuiver Vlaamse activiteiten die dag. Theater Argus met teksten van Tom Lanoye en Herman Brusselmans. Maar is dit wel ethisch verantwoord? Moet ook het volkseigene niet gecensureerd worden?
En dan de film. Gesubsidieerde instellingen brengen Britse kortfïlms en Andy Warhol. Ba, Engels. Wat doen we met "Prospero's Books" naar William Shakespeare? Wij, Vlamingen, kunnen natuurlijk beter. En verder, "The silence of the Lambs", "La double vie de Véronique", "J. F. K. ", "L'Amant", "Dead Again", "Tous les matins du Monde", alles in de talen van de heersers! Nog erger: "Urga" ((chinees en Russisch!), "De Rode Lantaarn" (chinees! ) of "Talones tejanos" (Spaans.'). Talen die hele werelddelen onderdrukten! Geef ons dus een fïlm van hij ons: "Toto Ie héros", niet Vlaams, maar toch... zo gelauwerd. Of "Boys", volledig volkseigen!
Muziek dan. Niemand denkt er aan sub sidies te weigeren omdat Haydn, Mozart, Beethoven, Bach of Hindemith niet in Lotenhulle zijn geboren. Wat doen we met Tchaikovsky of Prokofiev of Strawinski? Met Philip Glass of Westside Story? Moet Pavarotti in het Nederlands zingen? Mag Japanse, Marokkaanse, Senegalese muziek? De "radio's" met Bart Peters? Laat Willem Vermandere zingen, Bange Blank Man! Wat we zelf doen, doen we beter. Vlaamse televisie met Vlaamse programma's. Liever R.I. P. dan Mr. Bean?
Kwaliteit kan je ook bij ons vinden, maar ze moet aan bod kunnen komen. Hebben we Jacques Brei niet naar Parijs verjaagd door hem te weinig kansen te geven op ons eigen radionet? Liever "Marieke Marieke" dan "Le plat pays qui est Ie mien"... Halen we de buitenlandse invloed van BBC, RAI en WDR van ons scherm? Installeren we stoorzenders om het volkseigene te beschermen? De Sovjets deden dat toch ook?

Bijdragen van lezers zin welkom.
De redactie hanteert vrijelijk schaar en prullemand tegen verwerpelijk en langdradig gedoe.
Verder zijn we verdraagzaam.

Top

1965

Hugo Claus

Jaar van de gruwel, jaar van beeldbuis en beursbericht.

Jaar van melk en honig als je slaapt.

Jaar dat op je maag blijft als je waakt.

Zoet jaar, goed jaar voor slaapwandelaars.

Jaar dat 25 miljard Belgische Frank naar de Nato ging

voor vlaggen, tanks en vliegers (muggen in de grenzeloze wolken van de dood)

Jaar van Moboetoe, wij zenden hem centen en assistenten die zullen ontbloeien tot procenten.

Jaar van de Voerstreek die men wil redden voor een taal die men alleen in advertenties leest.

Jaar van de autowegen voor het steeds haastiger vee,

Jaar van de zwam in de Belgische schedelpan,

Jaar dat likte aan de trog van de folklore,

Jaar (gelukkig verweg van onze spaarkous en onze volksdans) van de escalade daar waar kinderen grauw van de vrees zich in de modder graven (Geef hen heden onze dagelijkse napalm en later onze conserven en later onze gebeden)

Jaar dat de lach bevriest.


Het was in dat jaar dat ik in een dorp ging wonen

met boeken, een vrouw en een kind

dat groeit

terwijl ik vertel over de tijgers in het Oosten.


Uit : Van horen zeggen, Bezige Bij, 1970 Amsterdam

Top