Willem Schinkel is een geëngageerd socioloog en een veelzijdigen boeiend auteur over thema's als het integratiebeleid, democratie in neoliberale tijden, de rol van de sociologie. Willem Schinkel is de wetenschapper die zich inzet voor de alles behalve holle leuze: "Wij moeten beseffen: het kan anders".
Momenteel gaan zijn engagement en interesse uit naar de drone-oorlog, die (met name) gevoerd wordt door de VS en het hedendaagse imperialisme kenmerkt. Over dit thema plant hij publicaties en lezingen.
De drone-oorlog is dan ook het thema van de Paul Verbraekenlezing, waarin Schinkel kiest voor een meer geopolitieke en mondiale focus. Wie Schinkels boeken kent weet dat hij over dit thema zeker ook nieuwe, interessante en uitdagende ideeën zal spuien. Voor wie hem nog niet zo goed kent, laten we hem zelf aan het woord via uittreksels uit interviews.
Bij het verschijnen van De gedroomde samenleving
"We kunnen maar beter het integratiebeleid afschaffen. Want dat bevestigt alleen maar de scheiding tussen samenleving en te integreren burgers."
"Integratie is een politiek concept dat als voornaamste effect heeft het fixeren van een zekere identiteit van 'de samenleving'. Integratie moet niet gezien worden als een proces van incorporatie van migranten, maar als reproductiemechanisme dat de samenleving zuivert van diegenen die geobserveerd worden in het kader van hun integratie. Want wie 'geïntegreerd' moet worden, hoort nog niet bij 'de samenleving'."
"Het begrip samenleving veronderstelt dus ook het bestaan van een 'buiten de samenleving'. En het is de observatie van dat domein, dat momenteel via het symbool 'integratie' loopt. Wie 'integratie' zegt, werkt met andere woorden bij de douane."
"De mondialisering is één proces dat duidelijk maakt dat de sociologische categorie 'samenleving' hard aan vervanging toe is." (Campuskrant van KU Leuven november 2008)
Bij het verschijnen van De nieuwe democratie
"Wat we nu zien in heel Europa is een opschorting van de democratie op grond van een "noodzaak" die de "financiële markten" zouden opleggen. Dat is een gevaarlijke denktrant, want wie zich op een noodzaak beroept, hoeft geen enkele verantwoording af te leggen. Het gaat in een democratie toch om wat wij willen? Willen we de Europese begrotingsnorm van 3 procent naleven? Daarover moeten we een beslissing nemen; de gevolgen daarvan zullen we als gemeenschap moeten dragen." (.)
"Slechts één ideologie bleef over: de neoliberale. Die neoliberale ideologie ziet politiek als bijschaven van de scherpe kantjes van de kapitalistische economie. (.). Politiek wordt gezien als een middel om onze koopkracht op peil te houden. De spanning, het krachtenspel, verdween eruit. Vervolgens kwam er een reactie: het populisme. Fortuyn kwam na Paars. En niemand begreep dat (.).Het ging goed met de koopkracht. en toch zo'n enorme onvrede. De opkomst van het populisme laat duidelijk zien dat je politiek nooit kunt wegcijferen. Als politieke spanningen worden gesmoord onder een bestuurlijk sausje, dan herkent het volk zich niet meer in de politiek.
De burger wordt onmachtig gemaakt door die bestuurlijke aanpak. De grote politieke vraagstukken worden in stukjes gehakt, zodat ze beter "bestuurbaar" worden. Daardoor verdwijnt de grotere solidariteit. (.). Door de problemen te isoleren maak je je speelveld klein, en dan heb je telkens maar een klein groepje dat de strijd met je aanbindt. Alleen in het onderwijs is men tegen de bezuinigingen in het onderwijs. Alleen in de psychiatrische zorg is men tegen bezuinigingen in de psychiatrie. Ondertussen denkt de rest: het zal mijn tijd wel duren; hopelijk komt het bij ons niet zover.
Nooit worden die bezuinigingen op een rijtje gezet, en wordt er gezegd: "Hier gebeurt iets fundamenteels." Iedereen die niet voldoet aan het model van de actieve burger, daar wordt op bezuinigd. En daarnaast op alle terreinen waar een alternatief wordt ontwikkeld, of tegendraadse kennis wordt geproduceerd, zoals in kunst en wetenschap. Pas als je naar het totale plaatje kijkt, zie je dat er een enorme kentering plaatsvindt, en we laten het gewoon gebeuren." (Filosofie Magazine, nr. 6/2012)
http://www.vpro.nl/boeken/programmas/brands-met-boeken/2012/13-april.html
Bij het verschijnen van Over nut en nadeel van de sociologie voor het leven:
"In de sociologie is de samenleving als God. Zij is overal maar niemand heeft haar ooit gezien." Schinkel verzet zich tegen dit 'sociologische geloof'. Hij kiest daarbij, naar eigen schrijven, voor de rol van ketter en niet die van atheïst: hij stelt immers niet dat 'de samenleving niet bestaat'.
"Het is zaak je als socioloog en filosoof vooral niet te beperken tot het beschrijven of het verklaren van het bestaande, dat al dood is op het moment dat het beschreven wordt. Veel nuttiger is het opties aan te bieden voor toekomstige oriëntatie. Opties die speculatief zijn, maar die de belofte bevatten dat de abstracties waarin de complexiteit van de wereld gevangen wordt, in de toekomst misschien minder gewelddadig kunnen zijn. Dat is wat mijn werk drijft. Dit essay is een poging die gedachte verder uit te vouwen."
https://www.youtube.com/watch?v=92RxNQdUxeQ
http://www.npo.nl/vpro-boeken/30-11-2014/VPWON_1226750
Willem Schinkel (1976) is als socioloog verbonden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Zijn in 2005 gepubliceerde promotieonderzoek Aspects of Violence werd bekroond met de Willem Nagelprijs van de Nederlandse Vereniging voor Criminologie.
In 2007 verscheen zijn boek Denken in een tijd van sociale hypochondrie, in 2008 De gedroomde samenleving, in 2012 De nieuwe democratie en in 2014 Over nut en nadeel van de sociologie voor het leven.
Willem Schinkel publiceert in regelmatig NRC Handelsblad en De Groene Amsterdammer.
Zijn onderzoek, gefinancierd door de EU, heeft betrekking op drie grote thema's: de migratiecrisis, economische crisis en ecologische crisis.
Willem Schinkel over zijn onderzoek: https://www.youtube.com/watch?t=171&v=p92N3v6Qlac